De Gantaar

Door Tim kuus en Julia Nauta, 2 April 2024

Inleiding

Denk je weleens: zou ik zelf een muziekinstrument kunnen ontwerpen? Die vraag hebben wij voor jou beantwoord, ja dat kan, en wij laten jou zien hoe wij dat hebben gedaan! Onze inspiratiebron was een snaarinstrument waar we een eigen twist aan geven. We hebben het de Gantaar genoemd, een kruising tussen gitaar en hand, want het is een soort gitaar met een handvat :)

We hopen dat je leesplezier hebt! Tim en Julia

Geluid en metingen

Wat is geluid en hoe wordt het opgewekt?

Geluid zijn trillende golven die door de lucht gaan en die niet zichtbaar zijn voor het blote oog. Het geluid is te waarnemen met je oren, die vangen de trillingen op. Geluid wordt opgewekt door geluidsbronnen, dus als de lucht wordt verstoord door bijvoorbeeld een trillend object. Dan komen de geluidsgolven in je oren terecht en hoor je geluid.

Hoogte toon van de snaar

Hoe hoog de toon is bij een snaarinstrument ligt aan 3 dingen:

• De dikte van de snaar, dus hoe dikker de snaar, hoe lager de toon
  • Wij hebben een doorzichtige gitaarsnaar gebruikt, het was de dunste snaar van alle gitaarsnaren die we hebben
• De lengte van de snaar, dus hoe langer de snaar, hoe langer de toon
  • We merkten ook, toen we de kortste snaren vastmaakten, dat de toon steeds vager werd, dus dat je die toon minder goed kon horen en dan was het veel zachter en minder goed te bespelen.
• De spanning van de snaar, dus hoe lager de spanning, hoe lager de toon
  • Je merkte ook, dat als je de snaar meer aandraaide, dat het losser werd, dus minder spanning, en dan werd de toon ook lager

Hard en zacht geluid van de snaar

Je kan de Gantaar ook hard en zacht spelen, het is eigenlijk heel simpel:

• hoe harder je aan de snaar trekt, hoe harder de toon, maar pas op, trek niet te hard, want dan rek je de snaar uit.
• hoe zachter je aan de snaar trekt, hoe zachter de toon, je hoort dan vrij weinig.

Een mooie volle klank

Om een mooie volle klank te maken hebben we aan 2 dingen gedacht

• We hebben een klankkast gemaakt, zodat de klank nog verder doorgalmt.
• We hebben de Gantaar gestemd, dus dat er geen valse noten tussen zitten.

Geluidvolumes

Decibel wordt gebruikt om het geluid van een object op te meten. Je kan er dus geluidsvolumes mee meten. En omdat het erg nauwkeurig is, weet je precies hoe hard geluid een bepaald object maakt.

De meting van de laagste amplitude in Decibel is 50 Decibel.

De meting van de hoogste amplitude in Decibel is 52 Decibel.

Geluidfrequencies

Wat is Frequentie?

• De toonhoogte van een geluid
• De grootheid frequentie heeft als eenheid
  • Herz, het aantal trillingen per seconde
  • 1 trilling = 1 beweging heen en weer in de lucht

Het vastleggen van de frequentie bij de hoge toon was lastig, omdat de hoge toon maar voor een korte tijd golfjes aangeeft, het geluid stopt snel. Bij het vastleggen van de lage toon was het vrij makkelijk, omdat de toon nagalmt. Dat is dus niet zo bij de hoogste toon.

Berekening Tonen

Een filmpje - The Making Of

Hierboven zie je een filmpje waarin wordt laten zien hoe wij aan de slag zijn gegaan met het instrument.

We hebben gekozen voor het liedje Vader Jacob, het lied komt oorspronkelijk uit Frankrijk.

Het is een bekend nummer dat vaak wordt gezongen als het kind naar bed gaat of gewoon gezongen.

Hoe zit de Gantaar in elkaar?

Eerst dachten we aan een plank met snaren, toen hadden we het idee om een handvat in die plank te maken, want het is fijn om het vast te kunnen houden, en we dachten: waarom maken we dan niet meteen een klankkast? We zijn meteen aan de slag gegaan en het resultaat is prachtig geworden! We hebben een aantal schetsen gemaakt die uiteindelijk het eindproduct voorstelden.

Schroeven

We begonnen met lange en korte schroeven in de plank van de Gantaar te schroeven (afb.1). Je ziet dat we de schroeven om en om lang en kort hebben geschroefd, want we hadden ruimte nodig om aan de vleugelmoer te kunnen draaien zonder dat daar een vleugelmoer naast in de weg zit. Dit is de indeling van de moertjes:

• ene kant van de snaar
  • 2 gestapelde moertjes ,met daartussen een snaar
• andere kant van de snaar zit
  • een moertje, daar bovenop een vleugelmoer, daartussen de snaar. de snaar kan je stemmen door aan het vleugelmoertje te draaien, zo veranderd de klank.

Uiteindelijk hebben we een klankkast aan de Gantaar toegevoegd, zodat de snaren nog meer klank maken.

Wat hebben we geleerd?

We hebben geleerd:

• Wat geluid is
• Hoe je een snaarinstrument hoog laag, hard en zacht kan bespelen
• Hoe de Gantaar een volle klank heeft
• Wat Decibel en Frequentie is

Bronnen

• Het Natuurkunde Boek (Nova NaSk, Vwo 2)
• Pixelmator Pro, voor de digitaal getekende plaatjes.

Credits aan:

• De vader van Tim, die ons heeft geholpen met het zagen van het hout en het schroeven-systeem heeft verzonnen.
• De vader van Julia, die op het idee kwam om het op Julia’s website te zetten, en die vervolgens uitlegde hoe we zelf de website moesten editen (www.julianauta.com/tutorial).

Bedankt voor het lezen!